تاثیر پاتولوژیک شرایط

دکتر زیمباردو استاد روان‌شناسی دانشگاه استنفورد به همراه تعدادی از همکارانش تصمیم می گیرد در زندانی شبیه سازی شده، بر روی افرادی که به لحاظ سلامت فیزیکی، روحی و روانی در وضعیت نرمال و خوبی قرار دارند، آزمایشی را با این هدف دنبال کنند که آیا از روی صفات شخصیتی و ذاتی زندانیان و زندانبانان می توان علت بدرفتاری های رایج در زندان های امریکایی را درک کرد!؟ دکتر زیمباردو با اداره‌ی پلیس محلی گفت وگو و آنها قبول می‌کنند تا در این فرایند روان شناختی همکاری کنند. یک فراخوان عمومی داده می‌شود و بعد از گزینش جهت ایفای نقش مبالغی به عنوان دستمزد تعیین می‌گردد. 24نفر از بین شرکت کنندگان از همه‌ی طبقات اجتماعی -که ظاهرا همه‌ی آنها به اصول و ارزشهای اخلاقی مشابهی پایبند هستند و سابقه ی زندان ندارند - به صورت رندوم یا همان شیر یا خط- انتخاب می‌شوند. 12 نفر به عنوان زندان‌بان و 12 نفر برای نقش زندانی. می بایست زندانی ها به زندان وسلول هایشان هدایت شوند و به مقررات زندان عمل کنند و نگهبانان بدون توسل به خشم نظم زندان را حفظ کنند. در روند آزمایش، زندان‌بانان باید طوری برخورد کنند که شخصیت و هویت اصلی زندانیان بدون تنبیه بدنی از بین برود. به عنوان مثال به جای اسم به زندانیان شمارهایی برای شناسایی و هویت جدیدشان داده می‌شود. قرار بر این است که این آزمایش در طی دو هفته انجام شود اما پس از شش روز به دلیل شدت تخریب وضعیت بعضی از آزمودنی ها و وضعیت پیش آمده و ناگوار زندان، آزمایش متوقف می‌شود، به گونه ای که بعد از گذشت 36 ساعت یکی از زندانیان شروع به کارهای جنون آمیز می‌کند و کنترل خود را از دست می‌دهد و نهایتا بخاطر رنج زیاد او را مرخص می‌کنند. 

هدف از انجام این آزمایش بررسی نقش و تاثیر عوامل گروهی –اجتماعی بر رفتارهای انسانی است که به عنوان مثال در زندان نشان داده شده است. یافته های این فیلم نشان می دهد که قرار گرفتن در موقعیت‌های خاص، به قدری پاتولوژیک و دارای آسیب است که می تواند رفتار انسان‌های عادی را خراب و به کانالی دیگر هدایت کند.

تاثیر عوامل مخرب بیرونی (فشارها و استرس های محیطی، اخلاقی، ایدیولوژیک، احساسی و...) بر تعیین وجوه شخصیتی و تغییرات اخلاقی،رفتاری و بروز ناهنجاری های کشنده، درونمایه‌ی اصلی این فیلم است.